Του Αργύρη Παγαρτάνη
Πόσες φορές έχουμε διαβάσει για αθλητές που μετά το τέλος της καριέρας τους ευαισθητοποιούνται και προσφέρουν σε κοινωνικά θέματα; Συνήθως τέτοιες ιστορίες φέρνουν επιδοκιμαστικά κουνήματα του κεφαλιού γι’ αυτή την επιλογή. Να γίνουν, δηλαδή, ενεργά μέλη της κοινωνίας αντί να ξεκοκαλίζουν τα (πολλά στις περισσότερες περιπτώσεις) λεφτά που έβγαλαν στο χορτάρι ή το παρκέ και να απολαμβάνουν την υστεροφημία τους.
Ο Τζόρντι Βιγιακάμπα δεν είναι ένας απ’ αυτούς. Διότι το’ χει ξεκαθαρίσει κάθε φορά που τον ρωτάνε: «Η κοινωνική προσφορά δεν είναι επιλογή, είναι καθήκον». Βαριά λέξη το «καθήκον», πολύ πιο βαριά από την «υποχρέωση». Διότι υποχρεωμένος είναι κάποιος να κάνει κάτι που δεν το θέλει. Το καθήκον πηγάζει από μια εσωτερική φωνή. Την οποία δεν ξέρεις σε ποια περίοδο της ζωής σου θα την ακούσεις, αλλά όταν την ακούσεις δεν μπορείς να κλείσεις τα αυτιά σου.
Για τον παλιό Ισπανό διεθνή μπασκετμπολίστα και πρωταθλητή Ευρώπης με τη φανέλα της Μπανταλόνα, η φωνή αυτή ακούστηκε το 2015. Και η αφορμή ήταν μια πολύ γνώριμή μας φωτογραφία: Το άψυχο κορμάκι του μικρού Αϊλάν, του 3χρονου Σύρου πρόσφυγα που ήθελε να περάσει το Αιγαίο για μια καλύτερη ζωή, τον συγκλόνισε. Σε τέτοιο βαθμό, που εκείνη τη στιγμή αποφάσισε ότι κάτι έπρεπε να κάνει και ο ίδιος, όχι μόνο να λυπάται καθισμένος στην πολυτελή δερμάτινη καρέκλα του προέδρου της Γιοβεντούτ Μπανταλόνα, της ομάδας που υπηρέτησε πιστά ως παίκτης και ως διοικητικός παράγοντας.
«Η εικόνα αυτή ήταν ένας βαθύς επηρεασμός για μένα», είπε ο Βιγιακάμπα. «Εμείς είχαμε την τύχη να γεννηθούμε σε αυτό το μέρος του κόσμου. Αν είχαμε γεννηθεί στην άλλη πλευρά, θα ήθελα να υπάρξει κάποιος που θα σκεφτόταν για εμάς. Εχω παιδιά και αν έπρεπε να βγω με μια σάπια βάρκα στη θάλασσα για να τα σώσω, αυτό θα σήμαινε ότι θα ήμουν σε απόγνωση».
Αποφάσισε, λοιπόν, να δράσει. Πρώτη του επαφή ήταν ο Όσκαρ Καμπς, ένας πατριώτης του από την περιοχή της Μπανταλόνα, ο οποίος είναι και ιδρυτής της οργάνωσης Open Arms, που δραστηριοποιούνταν τότε στο νησί της Λέσβου. Μίλησαν αρκετά για την συμμετοχή του και στην αρχή αποφάσισε να στηρίξει τις πρωτοβουλίες για τους πρόσφυγες με τον θεσμικό του ρόλο. Ο σύλλογος της Μπανταλόνα, υπό την προεδρία του, χρηματοδότησε αρκετές δράσεις, έκανε ταξίδι στα ισπανικά εδάφη της Αφρικής (Θέουτα και Μελίγια) που δέχονται πολλούς μετανάστες, έφτασε μέχρι του σημείου να υιοθετήσει κάποια προσφυγόπουλα, δηλαδή να αναλάβει τα έξοδα διαμονής τους στην Ισπανία και την εκπαίδευσή τους μέχρι να φτάσουν στην ενηλικίωση.
Κι αυτή η προσφορά, όμως, δεν του έφτανε. Το 2017 αποφάσισε να αφήσει τον προεδρικό θώκο της Μπανταλόνα και έδωσε τη σκυτάλη στον άλλοτε συμπαίκτη του στην ομάδα και την εθνική Χουάν Αντόνιο Μοράλες. Στην πρώτη του κιόλας αποστολή ήλθε αντιμέτωπος με μια συνολική εικόνα της φρίκης. Με το πλοίο “Golfo Azzuro” γύρισε όλη τη Μεσόγειο για 22 ημέρες. Από τα δυτικά αφρικανικά παράλια της Μεσογείου μέχρι τη Λιβύη κι από τα ανοιχτά της Λαμπεντούζα μέχρι τα νησιά του βόρειου Αιγαίου και συγκεκριμένα τη Λέσβο.
Σ’ αυτό το ταξίδι, οι άνθρωποι του πλοίου έσωσαν πάνω από 700 πρόσφυγες από έναν βέβαιο και μαρτυρικό θάνατο στη θάλασσα. «Υπήρχαν διαλυμένες βάρκες, παιδιά, γυναίκες που είχαν βιαστεί, ανθρώποι που είχαν καεί από μείγματα βενζίνης και θαλασσινού νερού. Ήταν πολύ σκληρό θέαμα. Αλλά και ικανοποιητικό». Ο ίδιος δεν ντρέπεται να πει δημόσια ότι μετά από εκείνο το πρώτο ταξίδι χρειάστηκε ψυχολογική υποστήριξη για να διαχειριστεί όσα είχε δει και νιώσει.
Τα ταξίδια συνεχίστηκαν, όμως ο Τζόρντι Βιγιακάμπα πείστηκε ότι η παρουσία του είναι πολύ πιο χρήσιμη στα… μετόπισθεν, εκεί που μπορεί να εκμεταλλευθεί την αναγνωρισιμότητά του και τη λάμψη που του είχε προσφέρει η 17ετής πορεία του στο μπάσκετ, οι τίτλοι (Πρωταθλητριών, Κόρατς, Πρωτάθλημα και Κύπελλο Ισπανίας) που κατέκτησε με τη Μπανταλόνα και οι διακρίσεις με την εθνική των «φούριας ρόχας», με αποκορύφωμα το χάλκινο μετάλλιο στο Ευρωμπάσκετ του 1991.
Πλέον ο Βιγιακάμπα έχει αφοσιωθεί σ’ αυτό που λέμε χρηματοδότηση των δράσεων. Το διαφημιστικό συμβόλαιο που υπέγραψε με την εταιρεία ενέργειας Atlas Energy, της οποίας είναι πρεσβευτής, αναφέρει ρητά τις πρωτοβουλίες που πρέπει να πάρει η εταιρεία για την χρηματοδότηση τέτοιων αποστολών. Σε συνεργασία με την εταιρεία αθλητικών ειδών KELME έφτιαξε δική του σειρά αθλητικών παπουτσιών ειδικά για μπάσκετ (KELME JV8 X LEFTIES), τα οποία μάλιστα κυκλοφόρησαν πριν λίγο καιρό, την ημέρα των γενεθλίων του (11 Οκτωβρίου), με σαφείς ρήτρες ένα γενναίο μέρος των εσόδων να κατευθύνεται προς τα εκεί. Επίσης τρέχει μια εταιρεία ψηφιακών εκτυπώσεων. Αν μη τι άλλο, δεν κάθισε πάνω στα χρήματα που έβγαλε από το μπάσκετ.
Αν κάτι τον κάνει να απορεί, αυτό είναι η πλήρης απουσία του κράτους. Την οποία θεωρεί αποτέλεσμα όχι αδιαφορίας, αλλά συνειδητής αποχής. «Όπου και να πήγα υπήρχαν μόνο εθελοντές. Αυτό πάντα με κάνει και αναρωτιέμαι. Οι πολιτικοί μπορούν να βάλουν ένα τέλος σ’ αυτή την κατάσταση, να συμφωνήσουν και να το φτιάξουν. Δεν το κάνουν».
Το καθήκον έχει πολλά πρόσωπα. Αυτό του Τζόρντι Βιγιακάμπα είναι το ομορφότερο.
Πηγή: Sport DNA
